ХАЛИФАЛИК ДАВЛАТИ ЖИҲОЗИ
ХАЛИФАЛИК ДАВЛАТИ ЖИҲОЗИ
(Бошқарув ва идора)
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيم
Халифа
(14)
Халифалик давлати башарий давлат, илоҳий давлат эмас
Исломий давлат бу – Халифалик демакдир. У дунёдаги барча мусулмонларга умумий бошлиқликдир. Мусулмон юртларининг бирида битта халифага тўғри байъат қилиниб, Халифалик барпо бўлса, дунёнинг ҳамма жойидаги мусулмонларга бошқа бир халифани барпо қилиш ҳаром бўлади. Расулуллоҳ ﷺнинг ушбу сўзлари бунга далилдир:
«إِذَا بُويِعَ لِخَلِيفَتَيْنِ فَاقْتُلُوا الْآخَرَ مِنْهُمَا»
«Агар икки халифага Байъат берилса, улардан кейингисини ўлдиринглар». Халифалик Ислом олиб келган фикрлар ва Ислом тузиб берган шариат ёрдамида Исломий шариат аҳкомларини барпо қилиш учун, Исломни инсонларга танитиб, унга даъват қилиш ва Аллоҳнинг йўлида жиҳод қилиш орқали Исломий даъватни бутун дунёга олиб чиқиш учун барпо қилинади. Халифалик имомат, мўминлар амирлиги, деб ҳам аталади. Халифалик дунёвий мансаб, ухровий мансаб эмас. У Ислом динини башариятга татбиқ қилиш ва уни башарият орасида ёйиш учун мавжуд бўлади. Демак, унинг пайғамбарлик эмаслиги аниқдир.
Пайғамбарлик илоҳий мансаб бўлиб, Аллоҳ уни Ўзи хоҳлаган кишисига беради. Пайғамбарликда пайғамбар ёки расул ваҳий воситасида шариатни Аллоҳдан олади. Айни вақтда Халифалик башарий мансаб бўлиб, мусулмонлар ўзлари хоҳлаган кишига байъат қиладилар ва мусулмонлар ичидан ҳоҳлаган кишиларини халифа қиладилар. Саййидимиз Муҳаммад ﷺ ҳам ҳоким бўлиб, ўзлари олиб келган шариатни татбиқ қилар эдилар. У зот пайғамбарлик билан расуллик вазифасини бажарар ва шу вақтнинг ўзида Ислом аҳкомларини барпо қилишда мусулмонларга бошлиқлик мансабини ҳам эгаллаган эдилар. Шу боис, Аллоҳ у зотга шундай деди:
وَأَنِ احْكُمْ بَيْنَهُمْ بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ
– “(Эй Муҳаммад алайҳис-салом), улар ўртасида Аллоҳ нозил қилган нарса билан ҳукм қилинг…”. (Моида:49)
Яна айтди:
إِنَّا أَنزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاكَ اللَّهُ
– “(Эй Муҳаммад алайҳис-салом), албатта Биз сизга Ҳақ Китобни (Қуръонни) одамлар орасида Аллоҳ сизга кўрсатган (ҳукм) билан ҳукм этишингиз учун нозил қилдик”. (Нисо:105)
Яна айтди:
يَاأَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ
– “Эй Пайғамбар (алайҳис-салом), сизга Парвардигорингиз томонидан нозил қилинган нарсани етказинг!” (Моида:67)
Яна айтди:
وَأُوحِيَ إِلَيَّ هَذَا الْقُرْآنُ لِأُنذِرَكُمْ بِهِ وَمَنْ بَلَغَ
– “Сизларни ва Қуръон етиб борган (барча) кишиларни (охират азобидан) огоҳлантиришим учун менга – мана шу Қуръон ваҳий қилинди”. (Анъом:19)
Яна айтди:
يَاأَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ + قُمْ فَأَنذِرْ
– “Эй (либосларига) бурканиб олган зот, туринг-да, (инсонларни охират азобидан) огоҳлантиринг!” (Муддассир:1,2)
Демак, Расулуллоҳ ﷺ икки мансабни: пайғамбарлик ва расуллик мансабини ҳамда бу дунёда ўзларига ваҳий қилинган Аллоҳнинг шариатини барпо қилиш учун мусулмонларга бошлиқлик мансабини эгаллаган эдилар.
Ҳизб ут-Таҳрирнинг Ўзбекистондаги матбуот бўлими
23.03.2021й
