| Hizb-Uzbekiston.info

Top Menu

  • АР-РОЯ ГАЗЕТАСИ
  • АЛ-ВАЪЙ ЖУРНАЛИ
  • ЗИНДОН ХОТИРАЛАРИ
  • ХОС МАВЗУЛАР
  • БИРОДАРЛАР ҚИССАЛАРИ
  • МАҚОЛАЛАР
  • ШАҲИДЛАР
  • ШЕЪРЛАР

Main Menu

  • БОШ САҲИФА
  • ЯНГИЛИКЛАР
    • ХАБАР ВА ИЗОҲ
  • ҲИЗБ УТ-ТАҲРИР
    • Ҳизб ут-Таҳрир
    • ҲИЗБ АМИРЛАРИ
    • МАТБУОТ БАЁНОТИ
    • ВАРАҚАЛАР
    • ХАЛИФАЛИК ДАВЛАТИ ДУСТУРИ ЛОЙИҲАСИ
  • ҲИЗБ АМИРИ
    • АМИР САҲИФАСИ
    • АМИР МУРОЖААТЛАРИ
    • САВОЛ-ЖАВОБЛАР
      • Сиёсий
      • Фиқҳий
      • Фикрий
      • Иқтисодий
    • АМИР КИТОБЛАРИ
  • САҚОФИЙ БЎЛИМ
  • КИТОБЛАР
    • ТАБАННИЙ ҚИЛИНГАН КИТОБЛАР
    • ТАБАННИЙ ҚИЛИНМАГАН КИТОБЛАР
  • БИЗ БИЛАН АЛОҚА
  • АР-РОЯ ГАЗЕТАСИ
  • АЛ-ВАЪЙ ЖУРНАЛИ
  • ЗИНДОН ХОТИРАЛАРИ
  • ХОС МАВЗУЛАР
  • БИРОДАРЛАР ҚИССАЛАРИ
  • МАҚОЛАЛАР
  • ШАҲИДЛАР
  • ШЕЪРЛАР

logo

| Hizb-Uzbekiston.info

  • БОШ САҲИФА
  • ЯНГИЛИКЛАР
    • Ойларнинг Саййиди Рамазон Муборак бўлсин!

      23.03.2023
      0
    • Ҳижрий 1444 йилнинг муборак рамазон ҳилолини кузатиш натижаси

      21.03.2023
      0
    • Ҳафталик муҳим воқеалар таҳлили

      20.03.2023
      0
    • Ҳафталик муҳим воқеалар таҳлили

      13.03.2023
      0
    • Ҳафталик муҳим воқеалар таҳлили

      06.03.2023
      0
    • Ҳафталик муҳим воқеалар таҳлили

      01.03.2023
      0
    • Туркия ва Суриядаги табиий офатдан жабрланган мусулмон биродарларимизга ҳамдардлик

      09.02.2023
      0
    • Ўзбекистон қамоғидан навбатдаги шаҳид

      20.01.2023
      0
    • Биродаримиздан қўлингни торт!

      23.09.2022
      0
    • ХАБАР ВА ИЗОҲ
  • ҲИЗБ УТ-ТАҲРИР
    • Усули фиқҳ бўйича олим Ато ибн Халил Абу Рашта: Ҳизбнинг ҳозирги амири

      07.12.2016
      0
    • Шайх Абдул Қаддим Заллум: Ҳизб қиёдатида ўз ўтмишдошининг энг яхши ўринбосари

      07.12.2016
      0
    • Тақийюддин Набаҳоний… Асосчи шайх

      07.12.2016
      0
    • Ҳизб ут-Таҳрир
    • ҲИЗБ АМИРЛАРИ
    • МАТБУОТ БАЁНОТИ
    • ВАРАҚАЛАР
    • ХАЛИФАЛИК ДАВЛАТИ ДУСТУРИ ЛОЙИҲАСИ
  • ҲИЗБ АМИРИ
    • АМИР САҲИФАСИ
    • АМИР МУРОЖААТЛАРИ
    • САВОЛ-ЖАВОБЛАР
      • Сиёсий
      • Фиқҳий
      • Фикрий
      • Иқтисодий
    • АМИР КИТОБЛАРИ
  • САҚОФИЙ БЎЛИМ
    • Халифалик Давлатида моллар

      10.03.2023
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      20.02.2023
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      06.02.2023
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      15.01.2023
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      12.01.2023
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      06.01.2023
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      28.12.2022
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      12.12.2022
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      06.12.2022
      0
  • КИТОБЛАР
    • ТАБАННИЙ ҚИЛИНГАН КИТОБЛАР
    • ТАБАННИЙ ҚИЛИНМАГАН КИТОБЛАР
  • БИЗ БИЛАН АЛОҚА
  • Аллоҳ Таоло Ўзининг соясидан ўзга соя йўқ кунда етти хил тоифа кишини, Ўз соясига олади

  • Ҳукмдорлар нега илмонийликни татбиқ этишга ва заҳриқотил рецептларни қўллашга шошилмоқдалар?!

  • Барпо бўлажак Халифалик бошқаруви остида оламни нималар кутмоқда? Буни таърифлашга тил ожиз

  • Очарчилик кучайишининг ҳамда Ғарб остонасига бош уришнинг сабабчиси молиявий ёрдамлардир

  • Фаластинни Халифалик озод этади, бас, уни барпо этиш учун Уммат ва армияси ғайратини қўзғанг

  • Замонавий давлатнинг қулаши

  • «Болалар ҳуқуқи» конвенцияси яқинлашиб келаётган хавфдир

  • Туркий давлатлар ташкилотининг фавқулодда йиғини ҳақида

САҚОФИЙ БЎЛИМ
Home›САҚОФИЙ БЎЛИМ›Халифалик Давлатида моллар

Халифалик Давлатида моллар

By htadmin
12.12.2022
112
0
Share:

Халифалик Давлатида моллар

Исломда пуллар

(1)

بسم الله الرحمن الرحيم

Луғатда «нақд» деб дирҳамларни тозалашга, дирҳамлардан сохтасини чиқариб олишга айтилади, яна дирҳамларни олиш ва бериш маъносида ҳам қўлланилади. Расулуллоҳ ﷺ Жобирдан туя сотиб олганлар. Жобирнинг бу ҳақда: «Нақадани саманаҳу» («Расулуллоҳ туянинг нақд пулини бердилар»), деган ҳадиси юқоридаги сўзларга далолат цилади.

Шунингдек, нақд деб пулнинг ўзи ҳам номланади. «Нуқуд» одамлар мато учун баҳо ёки кўрсатилган хизматлар учун бериладиган ҳақ устида келишиб олган нарсадир. Нуқуд металл ҳолида бўладими ёки бўлмайдими фарқи йўқ, матоларни ёки меҳнат ва хизматларнинг ҳаммасини у билан қиёсланади, баҳоланади.

Ҳали пул мавжуд бўлмаган вақтларда одамлар мато билан жисмоний меҳнатни айрибошлаш орқали олди-берди қилишган. Лекин жисмоний меҳнатни матоларга алмашиши тижорат муаммоларини келтириб чиқарган. Шунда жамоатлар ўз қийматига эга бўлган, мато ва меҳнат қиёсланадиган ва баҳоланадиган, айланиши осон бўлган пулларни ихтиро қилишди. Тилла ва кумушнинг қадим замонлардан бери башариятда қиймати баланд бўлганлиги учун улардан пул ясадилар. Улардан дирҳам ва динорларни зарбладилар. Тилла замон ўтиши сайин қадрини йўқотмаслиги билан ажралиб туради. Чунки тилла ва кумуш бошқа нарсаларга нисбатан ноёб маъдандир.

Румоний давлат ва унга тобе шаҳарлар тиллани ўз пули учун асос қилиб олган ва ундан ҳирақлий динорлар ясаб, муайян шакл ва вазн берган. Шунингдек, форс давлати ва унга тобе шаҳарлар ҳам кумушни ўз пули учун асос қилиб, ундан дирҳамлар қуйган ва унга муайян шакл ва вазн берган. Рум динорлари ҳар хил бўлмай, бир хил вазн ва шаклга эга эди. Аммо форс дирҳамлари турли хил шакл ва вазнларда бўлган.

Араблар, хусусан, Қурайш қўшни шаҳар ва мамлакатлар билан тижорат қилиб,

لِإِيلَافِ قُرَيْش" إِيلَافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاءِ وَالصَّيْف"

– “Қурайшга осон қилганлиги, уларнинг қишда ва ёздаги сафарини осон қилгани учун”    (Қурайш:12)

Шомдан Рум тилла динорларини, Ироқдан Кисровий кумуш дирҳамларини, аҳён-аҳёнда Ямандан ҳимёрий дирҳамларини олиб келишар эди. Ҳижозга ҳирақлий (гераклий) тилла динорлари ва сосоний кумуш дирҳамлари келарди. Лекин улар бу динор ва дирҳамлар билан битталаб саналган ҳолда савдо қилишмас, балки бу динор ва дирҳамларни зарб қилинмаган тилла ва кумушдан иборат соф модда эътибори билан тарозида тортган ҳолда муомала қилар эдилар. Дирҳамлар турли хил навда, гарчи ўша пайтда вазн ўзгармас бўлса-да, ўлчовда ҳам турлича бўлгани ва динорлар кўп айланишдан сийқаланиб камайиб кетишини ҳисобга олиб, динор ва дирҳамлар зарб қилинган пул эканлигига аҳамият бермас эдилар. Улар алдов бўлмаслиги учун вазнга эътибор берар, ўзларининг хос ўлчовлари бор эди. У: ратл, увқия, нафий, навот, мисқол, дониқ, қийрот ва ҳабба. Урфда вазн асоси мисқолнинг оғирлиги бир ҳабба кам 22 қийрот, 10 дирҳамнинг вазни 7 мисқол эди.

Ислом келганда Расулуллоҳ ﷺ қурайшлар бу динор ва дирҳамларни ўлчайдиган вазнларининг оғирлик бирлиги қилиб белгилаганлари каби динор ва дирҳамларни пул бирлиги қилиб белгиладилар. Ибн Умардан Товус ривоят қилади: «Расулуллоҳ ﷺ «Вазн  Макка аҳлининг вазни, микёл Мадина аҳлининг микёли», дедилар». Абдуллоҳ ибн Саълаба ибн Саирдан Балозарий ривоят қилди. Ҳирақл (геракл) динорлари ва форс дирҳамлари жоҳилиятда Макка аҳлига келар эди. Улар дирҳам ва динорларни соф тилла эътибори билан олди-сотди қилар эдилар, улардаги мисқол вазни озгина кам 22 қийрот эди. 10 дирҳамнинг вазни 7 мисқол, ратл 12 увқия, бир увқия 40 дирҳам, деб эътибор қилинган. Расулуллоҳ ﷺ Абу Бакр, Умар, Усмон ва Али буни тасдиқладилар.

Мусулмонлар Расулуллоҳ ﷺ ҳаётликларида, Абу Бакр р.а. халифалик даврида ва Умар р.а.нинг халифалик даврининг аввалида ҳирақлий динорларни ва кисровий дирҳамларни ўзининг сурати, зарби ва шаклида ишлатар эдилар. Ҳижратнинг 20 йилида, Умар ибн Хаттоб халифалигининг саккизинчи йилида дирҳамлар сосоний услубда зарб қилинди ва бу дирҳамлардаги сурат ва паҳлавий тилидаги ёзувни қолдирди. Лекин унга «бисмиллаҳ», «бисмиллаҳи роббий» каби куфий арабий ҳарфлар билан баъзи калималарни қўшдирди. Мусулмонлар Абдулмалик ибн Марвон замонигача арабий ҳарфлар билан баъзи Исломий калималар ёзилган сосоний шаклдаги дирҳамлар ва византий шаклдаги динорлар билан ишлашни давом эттиришди. Ҳижратнинг 75-76 йилида халифа Абдулмалик сосоний услубдаги дирҳамларни тарк қилиб, куфий хат билан Исломий нас(оят, ҳадис)ларнинг нақши туширилган хос Исломий кўринишдаги дирҳамларни зарб қилди. Ҳижрий 77 йилда Абдулмалик динорларга куфий арабий хат билан Исломий насларни нақш қилиб, динорларни хос Исломий услубда зарб қилдирди ва динорлар унга қадар бўлган византий услубни йўқотди. Абдулмалик дирҳам ва динорларни хос Исломий услубда зарб қилгандан кейин мусулмонларнинг муайян Исломий услубда ўзларига хос пуллари бўлди ва бошқаларнинг пулларидан воз кечилди.

Ҳизб ут-Таҳрирнинг Ўзбекистондаги матбуот бўлими

12.12.2022й

0
0

Related posts:

Халифалик Давлатида моллар Халифалик Давлатида моллар Халифалик Давлатида моллар Халифалик Давлатида моллар
TagsИсломда пулларХалифалик Давлатида моллар
0
Shares
  • 0
  • +
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0

Leave a reply Отменить ответ

Этот сайт использует Akismet для борьбы со спамом. Узнайте как обрабатываются ваши данные комментариев.

ЯНАДА ҚИЗИҚАРЛИ МАВЗУЛАР

  • АР-РОЯ ГАЗЕТАСИ

    Ливандаги ҳокимиятсизлик кризиси!

  • МАТБУОТ БАЁНОТИ

    Мусулмонлар қалқони бўлган Имом йўқлигида энг яхши ой Мосул болалари ғамга ва қўрқувга тушган бир пайтда кириб келди

  • АР-РОЯ ГАЗЕТАСИ

    Ливандаги иқтисодий ва турмуш шароити ёмонлашувига қарши Байрут намойишлари

СЎНГГИ ЯНГИЛИКЛАР

  • 26.03.2023

    Аллоҳ Таоло Ўзининг соясидан ўзга соя йўқ кунда етти хил тоифа кишини, Ўз соясига олади

  • 26.03.2023

    Ҳукмдорлар нега илмонийликни татбиқ этишга ва заҳриқотил рецептларни қўллашга шошилмоқдалар?!

  • 26.03.2023

    Барпо бўлажак Халифалик бошқаруви остида оламни нималар кутмоқда? Буни таърифлашга тил ожиз

  • 26.03.2023

    Очарчилик кучайишининг ҳамда Ғарб остонасига бош уришнинг сабабчиси молиявий ёрдамлардир

  • 26.03.2023

    Фаластинни Халифалик озод этади, бас, уни барпо этиш учун Уммат ва армияси ғайратини қўзғанг

КАМПАНИЯЛАР

Facebook

ШАРҲЛАР

  • ALIMJON
    on
    01.02.2022
    SAVOL JAVOBLAR NEGA KECH TARJIMA QILINMOQDA?

    Насроний ва кофирларни байрамлари билан табриклаш тўғрисидаги саволга жавоб

  • htadmin
    on
    25.10.2021
    Amin Ya Robbal a'lamin!

    Республика президентлиги сайловлари ҳукми

  • Abdullah Mamarakhimov
    on
    23.10.2021
    Мен ва яқинларим сайловга қатнашиш харом деган тушинчадамиз. Бизни районда Абдусаттор акам 2-мартаба депутат бўлган эди. Сайловга 3-мартаба хам номзотини ...

    Республика президентлиги сайловлари ҳукми

  • Malika
    on
    02.08.2019
    Аллоҳ раҳматига олган бўлсин илоҳим,  бу золим Каримов режимидан қанчадан қанча мусулмон ака укаларимиз муслима опа ...

    Муслима синглимиз Роҳиланинг вафоти муносабати билан чуқур таъзия изҳор қиламиз

  • Мухожир Полвон Ака Новкатлик
    on
    22.08.2018
    Ассалому алайкум биродарларим !!! Аллох.с.в. ўзи биз мусулмонларни қалбиларимизни бирлаштирсин ва ўз нусратига лойиқ қилсин Амин. Аллох Хизб ...

    Ҳизб ут-Таҳрир амири олим Ато ибн Халил Абу Роштанинг қурбон ҳайити табриги

logo

Бу – Веб саҳифа Ҳизб ут - Таҳрир Ўзбекистон расмий сайтидир. Ҳизб ут - Таҳрир, вилоятлар, ахборот бўлимлари, расмий нотиқлар ва ахборот бўлимлари вакиллари томонидан чиқарилган нашрлар Ҳизб ут - Таҳрир раъй-қарашларини ифодалайди. Булардан бошқалари гарчи Ҳизб ут - Таҳрир Ўзбекистон сайтида нашр қилинсада ўз муаллифининг қарашларини билдиради. Бу – Ҳизб ут - Таҳрир Ўзбекистон сайтида чоп этилган нашрлардан иқтибос келтириш ва қайта нашр қилиш жоиз. Фақат бунда олиб ташламай ёки таъвил қилмай ёки ўзгартириш киритмай тўғри етказиш ва тўғри иқтибос келтириш шарт қилинади. Нақл қилинган ёки нашр қилинган нарсанинг манбаини ҳам айтиб ўтиш шарт.

Алоқа учун манзилимиз

  • Beirut-Lebanon P.O.BOX 14-5010
  • 0096 113 07 59 4
  • ht.uzbekistan@gmail.com
  • КЎП ЎҚИЛГАНЛАР

  • ШАРҲЛАР

  • Эр аёлига маҳрни бермай талоқ қилиши тўғрсидаги саволга жавоб

    By htadmin
    08.01.2017
  • Ҳизб ут-Таҳрир амири олим Ато ибн Халил Абу Роштанинг қурбон ҳайити табриги

    By htadmin
    22.08.2018
  • Андижон қатлиомига 12 йил бўлди!

    By htadmin
    12.05.2017
  • Эркак ва аёл ўртасидаги алоқаларни тартибга солиш

    By htadmin
    19.06.2017
  • ALIMJON
    on
    01.02.2022

    Насроний ва кофирларни байрамлари билан табриклаш тўғрисидаги саволга жавоб

    SAVOL JAVOBLAR NEGA KECH ...
  • htadmin
    on
    25.10.2021

    Республика президентлиги сайловлари ҳукми

    Amin Ya Robbal a'lamin!
  • Abdullah Mamarakhimov
    on
    23.10.2021

    Республика президентлиги сайловлари ҳукми

    Мен ва яқинларим сайловга қатнашиш харом ...
  • Malika
    on
    02.08.2019

    Муслима синглимиз Роҳиланинг вафоти муносабати билан чуқур таъзия изҳор қиламиз

    Аллоҳ раҳматига олган бўлсин ...

    ИЖТИМОИ ТАРМОҚЛАРИМИЗ

    • Contact
    • About Us
    • Home
    http://hizb-uzbekiston.info/