Исломий юртларнинг бойликлари ва иқтисодий потенциаллари
بسم الله الرحمن الرحيم
Исломий юртларнинг бойликлари ва иқтисодий потенциаллари
المسلمون شركاء في ثلاث،في الماء، والكلإ، والنار
“Мусулмонлар уч нарсада шерикдирлар: сув, ўт-ўлан ва оловда”
Яман, Ироқ, Уммон, Сурия, Иордания ва Ливан
Яман
Майдони: 527 970 км².
Аҳолиси: 28 604 683 киши (2018й 1 январь ҳолатига, 99 фоизи мусулмонлар).
ЯИМ (Ялпи Ички Маҳсулот): 27.3 млрд долларни ташкил қилган (2016й).
Ироқ
Майдони: 437 072 км².
Аҳолиси: 39 518 029 киши (2018й 1 январь ҳолатига, 97 фоизи мусулмонлар).
ЯИМ (Ялпи Ички Маҳсулот): 167 млрд долларни ташкил қилган (2016й).
Уммон
Майдони: 309 500 км².
Аҳолиси: 5 545 810 киши (2018й 1 январь ҳолатига, 93 фоизи мусулмонлар).
ЯИМ (Ялпи Ички Маҳсулот): 63.2 млрд долларни ташкил қилган (2016й).
Сурия
Майдони: 185 180 км².
Аҳолиси: 17 401 102 киши (2018й 1 январь ҳолатига, 90 фоизи мусулмонлар).
ЯИМ (Ялпи Ички Маҳсулот): 34.2 млрд долларни ташкил қилган (2015й).
Иордания
Майдони: 89 400 км².
Аҳолиси: 8 213 688 киши (2018й 1 январь ҳолатига, 95 фоизи мусулмонлар).
ЯИМ (Ялпи Ички Маҳсулот): 38.7 млрд долларни ташкил қилган (2016й).
Ливан
Майдони: 10 452 км².
Аҳолиси: 6 815 014 киши (2018й 1 январь ҳолатига, 55-60 фоизи мусулмонлар).
ЯИМ (Ялпи Ички Маҳсулот): 52 млрд долларни ташкил қилган (2016й).
Туркум мақолаларимизнинг бу сафарги сонида Яман, Ироқ, Уммон, Сурия, Иордания ҳамда Ливаннинг бойликлари ва иқтисодий имкониятлари ҳақида маълумот берамиз. Бу юртлар ҳам энергия манбаларига бой ҳисобланади, чунки шу олтита давлатда дунё нефт захираларининг 9% дан зиёдроғи, табиий газ захираларининг 2% дан кўпроқ қисми жамланган. Шу каби маълумотлар билан қуйида батафсилроқ таништирамиз.
Жами олтин захиралари (2018 йил февраль ҳолатига):
Ливан: 286.8 тонна (дунё бўйича 19-ўрин).
Ироқ: 89.8 тонна (дунё бўйича 37-ўрин).
Иордания: 43.5 тонна (дунё бўйича 48-ўрин).
Сурия: 25.8 тонна.
Яман: 1.6 тонна.
Уммон: маълумот йўқ.
Бу юртларнинг маълум йилларда қазиб олинган баъзи табиий бойликларини келтирамиз:
Нефт (2016 йил):
Ироқ: 218.9 млн тонна (дунё бўйича 4-ўрин). Нефт захираси 20.2 млрд тоннани (дунё бўйича нефт захираларининг 8.8 фоизига тенг) ташкил қилади.
Уммон: 49.3 млн тонна (дунё бўйича 16-ўрин). Нефт захираси 0.7 млрд тоннани (дунё бўйича нефт захираларининг 0.3 фоизига тенг) ташкил қилади.
Табиий газ (2016 йил):
Уммон: 32.8 млрд м3 (дунё бўйича 25-ўрин). Табиий газ захираси 0.95 трлн м3 ни (дунё бўйича табиий газ захираларининг 0.5 фоизига тенг) ташкил қилади.
Сурия: 3.8 млрд м3.
Ироқ: 1.1 млрд м3. Табиий газ захираси 3.2 трлн м3 ни (дунё бўйича табиий газ захираларининг 1.6 фоизига тенг) ташкил қилади.
Шунингдек, бу юртларнинг баъзи қазилма бойликларининг тасдиқланган захиралари қуйидагича кўриниш олган:
Иордания:
калий тузлари — 40 млн тонна;
уран — 44 000 тонна (дунё бўйича уран захираларининг 1.7 фоизига тенг);
фосфоритлар — 250 млн тонна (дунё бўйича фосфоритлар захираларининг 3.6 фоизига тенг).
Яман:
нефт — 411 млн тонна;
табиий газ — 478 млрд м3;
кумуш — 500 тонна;
рух — 600 минг тонна.
Сурия:
нефт — 342 млн тонна;
табиий газ — 241 млрд м3;
фосфоритлар — 25 млн тонна.
Ироқ:
фосфоритлар — 108 млн тонна (дунё бўйича фосфоритлар захираларининг 1.6 фоизига тенг).
Қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари:
Жами дон ва дуккакли ўсимликлар (2014й):
Ироқ: 7 млн тонна.
Сурия: 2.7 млн тонна.
Буғдой (2014й):
Ироқ: 5.1 млн тонна.
Сурия: 2 млн тонна.
Пахта (2014й):
Сурия: 300 минг дона (480 фунтли) той ёки 64 800 тонна.
Яман: 32 минг дона (480 фунтли) той ёки 6 912 тонна.
Ироқ: 30 минг дона (480 фунтли) той ёки 6 480 тонна.
Йирик шоҳли қорамол (2014й):
Ироқ: 3 087 минг бош.
Яман: 1 768 минг бош.
Сурия: 1 098 минг бош.
Уй қушлари (2014й):
Яман: 63.2 млн бош.
Ливан: 60 млн бош.
Ироқ: 38 млн бош.
Иордания: 27.6 млн бош.
Эслатма: юқорида келтирилган маълумотлар расмий статистикада эълон қилинган маълумотлардир. Бу маълумотларни излашда уларнинг мумкин қадар энг янгилари эканлигига алоҳида эътибор қаратилди.
Ҳизб ут-Таҳрирнинг Ўзбекистондаги медиа офиси. Фаррух
30.03.2018й.
Халифалик давлатини тилларингизга жойлаган Аллоҳга ҳамдлар бўлсин!
Ғарбнинг фисқ-фасод омили бўлмиш лойиҳаларини амалга оширишда Халқаро меҳнат ташкилотининг роли
Насроний ва кофирларни байрамлари билан табриклаш тўғрисидаги саволга жавоб
Республика президентлиги сайловлари ҳукми