Демократия ва гендер тенглиги лойиҳалари сабаб аёллар ва оилалар издан чиқмоқда
Демократия ва гендер тенглиги лойиҳалари сабаб аёллар ва оилалар издан чиқмоқда
بسم الله الرحمن الرحيم
Шавкат Мирзиёев мустақилликнинг ўттиз икки йиллигига бағишланган тантанали маросимдаги нутқида аёллар ҳуқуқини таъминлаш мавзусига тўхталди. Президент Абдурауф Фитратдан иқтибос келтириб, “хотин-қизлар – бу миллат оналаридир”. Улар миллатнинг янги насли – фарзандларини тарбиялаш учун ўзлари ҳам юксак билимли бўлишлари зарур. Шундай экан, олдимизда турган яна бир муҳим вазифа – жамият ҳаётининг барча соҳаларида аёллар учун тенг имкониятлар яратишдир”, деди. Маълумки, Мирзиёев Америка тарғиб қилиб келадиган гендер тенглиги стратегиясига Ўзбекистон катта аҳамият қаратаётганининг белгиси сифатида тўнғич қизи Саида Мирзиёевани ушбу лойиҳага Доналд Трамп давридаёқ етакчи қилиб қўйган эди. Бугунга келиб эса Россиянинг Украина билан машғул бўлиб қолаётгани Байден ҳукуматининг сиёсий, иқтисодий масалалар қатори ижтимоий дастурлар бўйича ҳам Ўзбекистонга таъсири кучаяр экан, Саида Мирзиёева бу соҳадаги “хизматлари” учун АҚШ президенти мақтовига сазовор бўляпти. Ўтган йили Болалар омбудсмани, жамоатчилик фаоллари ва бир қатор вазирлик ва ташкилотлар аъзоларидан иборат ишчи гуруҳ тарафидан оиладаги зўравонлик ҳамда хотин-қизлар ва болалар ҳуқуқлари бўйича янги қонун лойиҳаси ишлаб чиқилган эди. Бироқ бу қонун лойиҳаси Адлия вазирлиги томонидан 40 фоизи ўзгартирилган ҳолатда 11 январь куни жамоатчилик муҳокамасига қўйилди. Бу ҳодиса ишчи гуруҳда турли эътироз ва тушунмовчиликларни келтириб чиқарди. Шунга қарамай мазкур ҳужжат қонун сифатида қабул қилинди. Оиладаги зўравонликни жиноят сифатида тан олиш тўғрисидаги мана шу қонун қабул қилингач, АҚШ бу ҳаракатни олқишлаб чиқди. Бу қонун кўп хотинли бўлиш 126-моддага илова шаклида 126-1-модда Оилавий (маиший) зўравонлик қонуни тарзида қабул қилинди. Хотин-қизлар ва вояга етмаганлар ҳуқуқлари тўғрисидаги қонун “кўп хотинли бўлиш” ҳақидаги жазо қонунига боғланганининг ўзиёқ Ислом аҳкомларига қарши курашни ифодалайди. Икки йилгача қамоқ жазосини кўзда тутувчи мазкур модда ва унинг бандлари, гарчи зўравонликка қарши муросасиз курашни ўзида акс эттирса-да, бу қонунда оилавий қадриятларимизга ва унинг асоси бўлган Исломга умуман ўрин ажратилмаган.
Балки оилавий муаммолар қандай омиллардан келиб чиққанидан қатъий назар, аёлга етказилган зарар асос қилиб олиниб, эрларни турли шаклда жазолаш белгиланган. Оилалардаги зиддиятларга давлатнинг бу тарзда аралашуви ва эр-хотин ўртасидаги жанжалларнинг сабабчиси сифатида фақат эрни кўрсатиш ва уни муқаррар жазолаш – демократик нуқтаи назар ва унинг бузуқ қонунлари татбиқи кўринишидир. Шунингдек, муаммоларга демократик принциплар асосида қараш ва гендер тенглиги стратегиясини жорий қилиш аёлга эркакнинг бурчларини юклашни ва эркакка аёл даражасида туришни белгилаш орқали улар ўртасида ҳақ-ҳуқуқлар тенглигини пайдо қилишни талаб этади. Бу энг аввало Аллоҳнинг аёл ва эркакка берган ҳақ-ҳуқуқ ва бурчларига тамомила зиддир. Ақлан олиб қараганда ҳам оилага раҳбарлик қилиш, пул топиш ва бошқа муҳим масалаларда аёл ва эркакни тенг ҳуқуқли қилиш адолатдан эмас. Чунки аёл хилқати психологик, биологик, физиологик ва бошқа бир қатор жиҳатлардан эркак табиатидан мутлақо ўзгачадир. Инсонни ўзгармас икки хилқатда яратган Аллоҳ таоло уларнинг жамланишида аёл ва эрга хотиржамлик, ҳаловат, улар ўртасида меҳр-муҳаббат ва тотувликни пайдо қиладиган ижтимоий ҳукмларни Исломнинг асосий низомларининг бирида жамлагани кучли аҳамиятга эга. Чунки бу низом оилаларни мустаҳкамлашдан ташқари, жамиятни мусаффо сақлаш ва келажак авлоднинг юксалиши гарови ҳисобланади. Бу низомга кўра, Аллоҳ намозга имомликни ва давлатга раҳбарликни эркакларга хослагани каби оиладаги устунликни ҳам эркакларга бериб, уларни қўл остидаги аёлларидан масъул қилган. Шунга кўра, эр шариат белгилаган турли услубларни қўллаганига қарамай, аёл ўз зиммасидаги вазифа ва фарзларни бажаришдан бош тортишда давом этса, ҳатто эрга аёлини – албатта қаттиқ шикаст етказмаган ҳолда – уришга ҳам рухсат этилади.
Шавкат Мирзиёев: “Агар Қуръони каримни эшита олсак, эшиттира олсак, бу муваффақият бўлади”, “Азон овозини эшитиб йиғлагим келади” деган сўзлари билан халқни чалғитиб, амалда эса Исломга қарши бўлган демократия ва гендер тенглиги Ўзбекистонга кенг ёйилишига йўл очиб беряпти. Бу лойиҳа ортида турган Америка оиладаги раҳбарликни эрнинг қўлидан олиш ва кўп хотинликка чек қўйиш жамиятдан Исломий урф-одатларни сиқиб чиқаришда муҳим рол ўйнашини яхши билади. Чунки халқ Исломий урф-одатларга риоя қилишга бугунги мавжуд қонунлардан кўра кўпроқ эътибор қаратади. Шунингдек, аёлларни кўчага олиб чиқиш ва демократик бузуқ муҳитда тарбиялаш келажак авлодни истаган шаклга солиш имконини беради. Ўзбекистон ҳукуматига ҳам халқнинг, айниқса ёшларнинг Исломдан узоқлашиши ва аёлларнинг феминизм тушунчалари таъсирида ишчи хизматчиларга айланиши муҳим ҳисобланадиган кўринади. Шунинг учун Мирзиёев бу йилги талабаларнинг 48 фоизини қизлар ташкил этганини ютуқ сифатида қайд этди.
Бундан ташқари, ҳозирда Ўзбекистонда қизларнинг оила қуриш ёши узайиб кетаётгани, қайнона билан яшашдан бош тортаётгани ва қизларнинг эр излаб телевидениеларга чиқаётгани демократик тузумнинг яққол кўринган аччиқ меваларидир. Жамият ичида ёйилаётган бузуқлик ва аҳлоқсизликлар эса, ҳар қандай соғлом ақлга эга инсонни ташвишга соладиган даражада.
Ўзбекистонда демократия ва гендер тенглигини тобора кенг жорий қилиш давом этаётган экан, оилаларнинг ичдан емирилиши ва ёшларнинг хатарли даражада йўлдан чиқиши давом этаверади. Мустамлакачи давлатлар – у хоҳ Россия ёки Америка бўлсин – ўз тили, бузуқ мафкуралари ва қонунларини ислоҳот ва тараққиётнинг пойдевори сифатида ўрнатиш билан устимиздаги ҳукмронлигини мутаҳкамлаб келишмоқда. Бу бузуқ қонунлар ҳукмронлиги остида эр билан хотин, ота-она билан фарзандлар ўртасига демократик ҳуқуқий, аслида эса сунъий тўсиқлар қўйилмоқда. Шу зайлда Бухорийлар юртида эр киши ўзининг аҳли-аёли устидаги ғамхўр бошлиқлик ва жавобгарлик ҳуқуқидан аста-секин маҳрум қилинмоқда. Ваҳоланки, Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло оиланинг илоҳий тахмонини чизиб, эр ва аёлнинг ҳар бирига ўзига муносиб мақомни бердики, қачонки ана шу ҳудуд муҳофаза қилингандагина ўзаро ҳурмат ва ҳақиқий осуда ҳаёт юзага чиқади. Аллоҳ таоло дейди:
لرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ وَبِمَا أَنفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ ۚ فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِّلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ ۚ
– “Эркаклар хотинлари устида раҳбардирлар. Бунга сабаб Аллоҳ уларнинг бировларини бировларидан (яъни эркакларни аёллардан) ортиқ қилгани ва эркаклар (хотинлари ва оилалари учун) ўз мол-мулкларидан сарф-харажат қилганларидир. Бас, ибодат-итоатли ва эрлари йўқлигида Аллоҳнинг ҳифзу ҳимояти билан (эрларининг мол-мулкларини ва ўз иффатларини) сақловчи хотинлар – яхши хотинлардир”. (Нисо:34)
Энди эса бизга етти ёт бегона турли қонунлар орқали муслималарнинг нозик елкасига давлатнинг равнақига ва оила бюджетига ҳисса қўшиши учун меҳнат қилиш мажбурияти юклатилмоқда. Энг даҳшатлиси, буларнинг хунук оқибати ўлароқ аёлга гўзаллиги, мафтункорлигидан фойдаланиладиган буюм сифатида қараш оммалашиб бормоқда. Булар ўтган аср бошида коммунистлар келиб муслималар юзидан аввал чимматни, сўнгра аста-секин ибо-ҳаёни юлиб олишгани каби, бугунги кунда ҳам – аслида ўшалар билан жинси бир – кофир декмократ душманлар гендер тенглиги номидаги заҳри қотил бузуқ тушунчалари орқали аёлларимиздаги эрни рози қилиш, фарзандлар тарбияси билан машғул бўлиш, оила қўрғонини ҳамма нарсадан устун қўйиш каби олий қадриятларни чилпарчин қилишмоқда. Мусулмонлар оиласи ва муслималарни издан чиқаришга қаратилган мазкур демократик куфр сиёсатини Рошид Халифалик тикланишигина тўлиқ тўхтатиб қола олади. Аммо мусулмонлар ўзларидаги бор имкониятини бугун ҳам ишга солиб, юртимизда ёйилаётган фасоднинг ўчоғи бўлган демократик қонунлар ва гендер тенглиги лойиҳаларига қарши турли чиқишлар қилиши, гапириши ва фикр билдиришлари зарур. Шундагина кундан-кун ортаётган зулмлар, фитна ва фасодлар қанчадир даражада барҳам топиб бориши, озайиши эҳтимоли бор. Зеро, Расулуллоҳ ﷺ дедилар:
من رأى منكم منكرا فليغيره بيده، فإن لم يستطع فبلسانه، فإن لم يستطع فبقلبه، وذلك أضعف الإيمان
«Сизлардан қай бирингиз бирор мункарни кўрса, уни қўли билан ўзгартирсин. Агар унга қодир бўлмаса, тили билан…, унга ҳам қодир бўлмаса, қалби билан… ва бу эса иймоннинг энг заифидир». (Муслим ривояти)
Ҳизб ут-Таҳрир Ўзбекистон матбуот бўлими аъзоси Абдураҳмон
16.09.2023й
