| Hizb-Uzbekiston.info

Top Menu

  • АР-РОЯ ГАЗЕТАСИ
  • АЛ-ВАЪЙ ЖУРНАЛИ
  • ЗИНДОН ХОТИРАЛАРИ
  • ХОС МАВЗУЛАР
  • БИРОДАРЛАР ҚИССАЛАРИ
  • МАҚОЛАЛАР
  • ШАҲИДЛАР
  • ШЕЪРЛАР

Main Menu

  • БОШ САҲИФА
  • ЯНГИЛИКЛАР
    • ХАБАР ВА ИЗОҲ
  • ҲИЗБ УТ-ТАҲРИР
    • Ҳизб ут-Таҳрир
    • ҲИЗБ АМИРЛАРИ
    • МАТБУОТ БАЁНОТИ
    • ВАРАҚАЛАР
    • ХАЛИФАЛИК ДАВЛАТИ ДУСТУРИ ЛОЙИҲАСИ
  • ҲИЗБ АМИРИ
    • АМИР САҲИФАСИ
    • АМИР МУРОЖААТЛАРИ
    • САВОЛ-ЖАВОБЛАР
      • Сиёсий
      • Фиқҳий
      • Фикрий
      • Иқтисодий
    • АМИР КИТОБЛАРИ
  • САҚОФИЙ БЎЛИМ
  • КИТОБЛАР
    • ТАБАННИЙ ҚИЛИНГАН КИТОБЛАР
    • ТАБАННИЙ ҚИЛИНМАГАН КИТОБЛАР
  • БИЗ БИЛАН АЛОҚА
  • АР-РОЯ ГАЗЕТАСИ
  • АЛ-ВАЪЙ ЖУРНАЛИ
  • ЗИНДОН ХОТИРАЛАРИ
  • ХОС МАВЗУЛАР
  • БИРОДАРЛАР ҚИССАЛАРИ
  • МАҚОЛАЛАР
  • ШАҲИДЛАР
  • ШЕЪРЛАР

logo

| Hizb-Uzbekiston.info

  • БОШ САҲИФА
  • ЯНГИЛИКЛАР
    • Рамазон Ҳайити табриги

      01.05.2022
      0
    • Муборак рамазон ҳайити табриги

      30.04.2022
      0
    • Жиззахда юз берган табий офат қурбонлари яқинларига таъзия

      24.04.2022
      0
    • Муборак Рамазон ойи табриги

      02.04.2022
      0
    • Ҳижрий 1443 йилнинг муборак рамазон ҳилолини кузатиш натижаси

      01.04.2022
      0
    • Биродаримиз Расулов Ҳикматуллоҳнинг вафоти муносабати билан таъзия

      11.09.2021
      0
    • Ҳизб ут-Таҳрирдан муборак Қурбон ҳайити табриги

      21.07.2021
      0
    • Ҳизб ут-Таҳрирнинг Ўзбекистондаги матбуот бўлимидан “Ийд қурбон” байрами табриги

      19.07.2021
      0
    • Косонсойда юз берган табиий офат қурбонлари яқинларига таъзиянома

      14.07.2021
      0
    • ХАБАР ВА ИЗОҲ
  • ҲИЗБ УТ-ТАҲРИР
    • Усули фиқҳ бўйича олим Ато ибн Халил Абу Рашта: Ҳизбнинг ҳозирги амири

      07.12.2016
      0
    • Шайх Абдул Қаддим Заллум: Ҳизб қиёдатида ўз ўтмишдошининг энг яхши ўринбосари

      07.12.2016
      0
    • Тақийюддин Набаҳоний… Асосчи шайх

      07.12.2016
      0
    • Ҳизб ут-Таҳрир
    • ҲИЗБ АМИРЛАРИ
    • МАТБУОТ БАЁНОТИ
    • ВАРАҚАЛАР
    • ХАЛИФАЛИК ДАВЛАТИ ДУСТУРИ ЛОЙИҲАСИ
  • ҲИЗБ АМИРИ
    • АМИР САҲИФАСИ
    • АМИР МУРОЖААТЛАРИ
    • САВОЛ-ЖАВОБЛАР
      • Сиёсий
      • Фиқҳий
      • Фикрий
      • Иқтисодий
    • АМИР КИТОБЛАРИ
  • САҚОФИЙ БЎЛИМ
    • ХАЛИФАЛИК ДАВЛАТИДА МОЛЛАР

      17.05.2022
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      29.04.2022
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      25.04.2022
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      20.04.2022
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      18.04.2022
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      15.04.2022
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      12.04.2022
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      08.04.2022
      0
    • Халифалик Давлатида моллар

      05.04.2022
      0
  • КИТОБЛАР
    • ТАБАННИЙ ҚИЛИНГАН КИТОБЛАР
    • ТАБАННИЙ ҚИЛИНМАГАН КИТОБЛАР
  • БИЗ БИЛАН АЛОҚА
  • Америка Ўзбекистон чегараларини мустаҳкамлашдан манфаатдор

  • ХАЛИФАЛИК ДАВЛАТИДА МОЛЛАР

  • Андижон қатлиомига 17 йил тўлди: қатлиомдан кўзланган мақсадлар

  • Сунъий чегаралар фалокатлар келтиришда давом этмоқда

  • Биз қилмасак бошқаси қилади

  • Россиянинг Лукашенко орқали провокациясига муносиб жавоб

  • Афғонистондаги сўнгги портлашлар тарқаб кетган жосуслик тармоқларининг қайта фаолият бошлаганига далолат қилмоқда

  • Дарфурдаги қонли кураш ҳукмдорлар хоинлигини ҳамда ёлланма аскар ва қуролли ҳаракатлар мавжудлиги хавфини фош этди

САҚОФИЙ БЎЛИМ
Home›САҚОФИЙ БЎЛИМ›Халифалик Давлатида моллар

Халифалик Давлатида моллар

By htadmin
25.04.2022
24
0
Share:

Халифалик Давлатида моллар

ЖИЗЯ

(2)

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيم

Жизя қачон соқит бўлади?

Исломга кириш билан жизя соқит бўлади. Кимки Исломга кирса, тўлайдиган жизяси соқит бўлади. Хоҳ йилнинг бошида, ярмида, охирида ёки тугагандан кейин мусулмон бўлсин, Аллоҳ Таолонинг ушбу сўзи сабабли унга мутлақо ҳеч нарса вожиб бўлмайди:

قُلْ لِلَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ يَنتَهُوا يُغْفَرْ لَهُمْ مَا قَدْ سَلَفَ

– “Кофир кимсаларга айтингки, агар куфрларидан тийилсалар, ўтган ишлари мағфират қилинади”.                                        (Анфол:38)

Расулуллоҳ ﷺдан Ибн Аббос шундай деб ривоят қиладилар. Расулуллоҳ ﷺ айтадиларки: «Муслимга жизя вожиб эмас». Жизя куфр сабаблидир, уни Ислом соқит қилади. Жизя Ислом билан бирор кўринишда жамланмайди. Зотан Ислом ўзидан олдинги ширк, куфр, гуноҳларни бекор қиларкан, қандай қилиб жизя ва унинг хорлигини бекор қилмасин? Расулуллоҳ ﷺдан ушбу сўзлар ривоят қилинди: «Ислом ўзидан олдинги нарсаларни бекор қилиб ташлайди». Масруқдан ривоят қилинадики: ажам (яъни араблардан бошқа миллатдаги одам)лардан бири Исломга кирди. Ундан жизя олинарди. Шунда у Умар ибн Хаттобнинг олдиларига келиб шундай деди: «Эй амирул мўминин, мен Исломга кирдим», Умар р.а.: «Балки, сен сақланиш учун киргандирсан?» дедилар. Шунда у: «Исломда мени сақлайдиган нарса йўқми?», деганди, Умар р.а. “Бор” дедилар. Умар р.а. ундан жизя олинмаслиги ҳақида хат ёзиб юбордилар.

Жизя тўлайдиган шахс, жизя тўлаш йили ўтмасдан ўлса, ўлими билан жизя соқит қилинмайди. Чунки жизя унга вожиб қарз бўлгандир. Шунинг учун меросидан, қолган қарзлари каби жизяни ҳам тўлаш вожиб бўлади. Ўлган одамни ташлаб кетган мероси бўлмаса, жизя ундан соқит бўлади ва меросхўрларига вожиб бўлмайди. Чунки ўлган одам фақир, муҳтожнинг ҳукмида бўлади.

Зиммий аҳлидан жизя вожиб бўлган бирон кимсанинг жизясидан кечилмайди. Чунки оят ва ҳадислар кечишни эмас, олишни вожиб қилади. Кечиш тўғрисидаги ҳадис келган кимсадангина кечилади. Агар бир зиммий Ислом қўшинига аскар бўлиб кирса, мусулмонлар қаторида кофирлар билан жанг қилса ёки унга вазифа юкланса, у куфрда экан, бу ишлар ундан жизяни соқит қилолмайди. Чунки у қўшинга қўшилганига ёки вазифасига кўра маош олади.

Зиммий аҳлини динлари ва гуруҳларига кўра, ҳаммасига хос қайднома тутилади. У қайднома учун кишилар рўйхатида ажратилган хос ўрин бўлиб, зиммийларнинг туғилиш вақтлари, умрлари, вафотлари ҳамда молиявий ҳолатлар, маълумотлар қайд қилинади. Жизяни белгиланиши шунга асосланади. Зиммийлар мусулмонлар қайдномасига ёзилмайдилар, балки уларнинг қайдномалари ўзларига хос юритилади.

Жизянинг миқдори

Фарз қилинган жизянинг миқдори Расулуллоҳ ﷺ ва у кишидан кейинги халифалар даврида бир хил бўлмай, балки бир ўринда бошқача, иккинчи ўринда бошқача бўлган. Расулуллоҳ ﷺ Муозни Яманга юборган вақтларида, зиммий аҳлидан иборат балоғатга етган ҳар бир кимсадан бир динор ёки бир динор баробарлигида мат олмоқлигини буюрдилар. Умар р.а. Шом ва Миср аҳлининг бойларига тўрт динор, ўртаҳол одамларга икки динор, касб қилувчи фақирга бир динорни белгиладилар. Шунингдек, жизядан ташқари қўшинни озиқлантириш ва мусулмонларни меҳмон қилишни белгиладилар. Ироқ аҳлининг бойларига қирқ саккиз дирҳам, ўртаҳол одамларга йигирма тўрт дирҳам, касб қилувчи камбағалга ўн икки дирҳам беришни юкладилар.

Бану Тағлиб насронийлари жизя бериш вожиблигини рад қилганларида, Умар р.а. закотни икки баробар ошириб қўйдилар.

Нўмон Ибн Зураҳдан ривоят қилинадики, у киши Бану Тағлиб насронийлари хусусида Умар ибн Хаттоб билан гаплашдилар. Умар Бану Тағлиб қабиласидан жизя олишни қасд қилганда улар шаҳарларга тарқаб кетдилар. Нўмон Умар р.а.га айтдики: «Эй мўминлар амири, Бану Тағлиб араб қавмидир, улар жизя беришдан ор қилмоқдалар. Улар фақатгина экин-тикин ва чорва эгаларидирлар. Уларда душмандан ўч олишлик бор. Ўзингизнинг зарарингизга улар сабабли душманингизга ёрдам бериб қўйманг». Умар р.а. улар билан садақа (яъни закотни) икки баробар қилиб бериш ҳақида сулҳ тузди».

Саҳиҳи Бухорийда Абий Нажихдан ривоят қилинади. Айтадиларки: «Мен Мужоҳидга нимага солиқ Шом аҳлига тўрт динор, Яман аҳлига бир динор қилиб белгиланган?» деган эдим, у: «Бу нарса уларнинг бойлик даражасига қараб белгиланган», деди. Умар р.а. зиммийларга белгилаб берган динорларни бугунги кунда тилла учун ўлчов бирлиги деб эътибор қилинган грамм билан белгилаш қуйидагича бўлади:

Бой – 4 динор (1 динор=4,25гр олтин) = 17гр олтин

Ўртаҳол – 2 динор = 8.5гр олтин

Касб қилувчи камбағал – 1 динор = 4.25гр олтин

Шундан аниқ бўлдики, жизянинг миқдори бир хил эмас ҳамда закот нисобларига ўхшаш ўтиб кетиш жоиз бўлмаган ҳад билан чегараланмаган. Балки бу миқдорни белгилаш халифанинг раъйи ва ижтиҳодига ташлангандир. Халифа зиммийларга машаққат келтирмайдиган, тоқатларидан ошиғини юкламайдиган даражадаги, миқдорни белгилашда бойлик ва камбағаллик томонларига риоя қилади. Шунингдек, миқдорни белгилашда байтулмолга зиён етмаслигини, зиммийлар бўйнидаги молдан байтулмолни маҳрум қилмаслик ҳам эътиборга олинади.

Бойлик, ўртаҳоллик, фақирлик даражаларини белгилашда урфга ҳамда шу хусусда билимли, тажрибали кишиларга мурожаат қилинади. Халифа бойлар, ўртаҳоллар, фақирлар орасини ажратиш учун ҳамда уларга хос даражаларни белгилаш учун ва бой ҳам, ўртаҳол ҳам, касб қилувчи фақир ҳам қурби етадиган миқдорни билиш учун билимли, тажрибали шахсларни тайин қилади. Бу тайин қилиш халифанинг раъйи ва ижтиҳоди билан жизя миқдорини белгилаш зиммийларни уринтириб қўймайдиган, тоқатларидан ошиқ нарсани уларга юкламайдиган, шу билан бирга байтулмолга зиён етказмайдиган ва байтулмол ҳаққини камайтириб қўймайдиган даражада бўлишини таъминлайди.

Ҳизб ут-Таҳрирнинг Ўзбекистондаги матбуот бўлими

25.04.2022й

0
-1

Related posts:

Халифалик Давлатида моллар Халифалик Давлатида моллар Халифалик Давлатида моллар Халифалик Давлатида моллар
TagsжизяХалифалик Давлатида моллар
0
Shares
  • 0
  • +
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0

Leave a reply Отменить ответ

Этот сайт использует Akismet для борьбы со спамом. Узнайте как обрабатываются ваши данные комментариев.

ЯНАДА ҚИЗИҚАРЛИ МАВЗУЛАР

  • МАТБУОТ БАЁНОТИ

    Эй фитна каналлари, Росулимиз Муҳаммад САВ шаъни босиб ўтиб бўлмас «қизил чизиқ»дир

  • МАҚОЛАЛАР

    Ўзбекистон ҳукуматининг таълим соҳасидаги “ислоҳот” лари – келажагимиз таназзулидир

  • МАТБУОТ БАЁНОТИ

    Муборак қурбон ҳайити табриги

СЎНГГИ ЯНГИЛИКЛАР

  • 17.05.2022

    Америка Ўзбекистон чегараларини мустаҳкамлашдан манфаатдор

  • 17.05.2022

    ХАЛИФАЛИК ДАВЛАТИДА МОЛЛАР

  • 15.05.2022

    Андижон қатлиомига 17 йил тўлди: қатлиомдан кўзланган мақсадлар

  • 13.05.2022

    Сунъий чегаралар фалокатлар келтиришда давом этмоқда

  • 12.05.2022

    Биз қилмасак бошқаси қилади

КАМПАНИЯЛАР

Facebook

ШАРҲЛАР

  • ALIMJON
    on
    01.02.2022
    SAVOL JAVOBLAR NEGA KECH TARJIMA QILINMOQDA?

    Насроний ва кофирларни байрамлари билан табриклаш тўғрисидаги саволга жавоб

  • htadmin
    on
    25.10.2021
    Amin Ya Robbal a'lamin!

    Республика президентлиги сайловлари ҳукми

  • Abdullah Mamarakhimov
    on
    23.10.2021
    Мен ва яқинларим сайловга қатнашиш харом деган тушинчадамиз. Бизни районда Абдусаттор акам 2-мартаба депутат бўлган эди. Сайловга 3-мартаба хам номзотини ...

    Республика президентлиги сайловлари ҳукми

  • Malika
    on
    02.08.2019
    Аллоҳ раҳматига олган бўлсин илоҳим,  бу золим Каримов режимидан қанчадан қанча мусулмон ака укаларимиз муслима опа ...

    Муслима синглимиз Роҳиланинг вафоти муносабати билан чуқур таъзия изҳор қиламиз

  • Мухожир Полвон Ака Новкатлик
    on
    22.08.2018
    Ассалому алайкум биродарларим !!! Аллох.с.в. ўзи биз мусулмонларни қалбиларимизни бирлаштирсин ва ўз нусратига лойиқ қилсин Амин. Аллох Хизб ...

    Ҳизб ут-Таҳрир амири олим Ато ибн Халил Абу Роштанинг қурбон ҳайити табриги

logo

Бу – Веб саҳифа Ҳизб ут - Таҳрир Ўзбекистон расмий сайтидир. Ҳизб ут - Таҳрир, вилоятлар, ахборот бўлимлари, расмий нотиқлар ва ахборот бўлимлари вакиллари томонидан чиқарилган нашрлар Ҳизб ут - Таҳрир раъй-қарашларини ифодалайди. Булардан бошқалари гарчи Ҳизб ут - Таҳрир Ўзбекистон сайтида нашр қилинсада ўз муаллифининг қарашларини билдиради. Бу – Ҳизб ут - Таҳрир Ўзбекистон сайтида чоп этилган нашрлардан иқтибос келтириш ва қайта нашр қилиш жоиз. Фақат бунда олиб ташламай ёки таъвил қилмай ёки ўзгартириш киритмай тўғри етказиш ва тўғри иқтибос келтириш шарт қилинади. Нақл қилинган ёки нашр қилинган нарсанинг манбаини ҳам айтиб ўтиш шарт.

Алоқа учун манзилимиз

  • Beirut-Lebanon P.O.BOX 14-5010
  • 0096 113 07 59 4
  • [email protected]
  • КЎП ЎҚИЛГАНЛАР

  • ШАРҲЛАР

  • Эр аёлига маҳрни бермай талоқ қилиши тўғрсидаги саволга жавоб

    By htadmin
    08.01.2017
  • Ҳизб ут-Таҳрир амири олим Ато ибн Халил Абу Роштанинг қурбон ҳайити табриги

    By htadmin
    22.08.2018
  • Андижон қатлиомига 12 йил бўлди!

    By htadmin
    12.05.2017
  • Эркак ва аёл ўртасидаги алоқаларни тартибга солиш

    By htadmin
    19.06.2017
  • ALIMJON
    on
    01.02.2022

    Насроний ва кофирларни байрамлари билан табриклаш тўғрисидаги саволга жавоб

    SAVOL JAVOBLAR NEGA KECH ...
  • htadmin
    on
    25.10.2021

    Республика президентлиги сайловлари ҳукми

    Amin Ya Robbal a'lamin!
  • Abdullah Mamarakhimov
    on
    23.10.2021

    Республика президентлиги сайловлари ҳукми

    Мен ва яқинларим сайловга қатнашиш харом ...
  • Malika
    on
    02.08.2019

    Муслима синглимиз Роҳиланинг вафоти муносабати билан чуқур таъзия изҳор қиламиз

    Аллоҳ раҳматига олган бўлсин ...

    ИЖТИМОИ ТАРМОҚЛАРИМИЗ

    • Contact
    • About Us
    • Home
    http://hizb-uzbekiston.info/