Мирзиёев муаммоларга статистика орқали “ечим” бермоқда
Мирзиёев муаммоларга статистика орқали “ечим” бермоқда
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيم
Хабар: Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев 24 март куни Тошкентда бошланган Тошкент халқаро инвестиция форумида сўзлаган нутқида қисқа давр ичида 500 мингдан ортиқ оила муҳтожлар тоифасидан чиқарилганини айтди. Президент қисқа давр қанча эканлигига тўхталмаган.
Иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни қисқартириш вазирлиги расмийсига кўра, Ўзбекистонда 2020 йилнинг августида 1 млн 726 минг кишидан иборат 409 минг оила “Темир дафтар”га киритилган эди. Президент агар ярим миллиондан ортиқ оила муҳтожлар оиласидан чиқарилганини айтган бўлса, демак Ўзбекистонда муҳтожлар тоифасига кирган оилалар қолмагани тушунилади.
Навоий вилояти, Хатирчи туманидан Озодликнинг “Сиздан Телеграм” каналига ёзган Зуҳра Муқимованинг сўзларига кўра, унинг оиласи “Темир дафтар”дан чиқарилиб, ўзини бемалол таъминлайдиган оилалар қаторига қўштирилган:
“Икки фарзандим бор. Ёлғиз онаман. Оилавий аҳволим оғир. Саломатлигим ҳам яхши эмас. Уйим таъмирталаб аҳволда. 8 ойдан бери газ йўқ, ўтин эса қолмади. Маҳалла “темир дафтар”га киритди, лекин негадир кўп ўтмай чиқариб ташлади. Маҳалла, ҳокимликка кўп марта мурожаат қилдим, аммо фақат ваъда беришади. Оғир вазиятда қолдим. Амалий кўмак сўрайман!” Озодликка бу мазмунда юзлаб мактублар келган. Уларнинг ёзишича, “Темир дафтар”га киритилиб ҳам, ундан чиқарилиб ҳам оилавий шароитлари ўзгармаган. (Озодлик радиоси, 24.03.2022й)
Изоҳ: Сўнгги чора сифатида хориж радиосига ўзининг нолалари, шикоятларини ёзаётганлар ҳақиқатда кўмакка ўта муҳтож бўлган ночор оилалардир. Уларни ҳукумат “темир дафтарга” қандай мақсадда киритган бўлса, ўшандай мақсадда уларни рўйхатдан чиқармоқда. Буни қуйидагича изоҳлаш мумкин. Каримов даврида муаммолар тан олинмас эди. Ҳатто Каримов бир йиғилишда “ёмон одам ҳаётнинг фақат ёмон тарафларини кўради” деганди. Шу сабабдан муаммоларни гапирганлар душман саналиб келди. Мирзиёев эса, халқнинг дилидаги оғриқларни, ечимини кутаётган долзарб муаммоларни эътироф этиш билан ўзига нисбатан халқда умид уйғотди.
Президент Шавкат Мирзиёевнинг 2020 йил 24 апрель куни видеоселектор йиғилишида берган топшириғи асосида ҳар бир сектор раҳбари томонидан эҳтиёжманд оилаларни қўллаб-қувватлаш дафтари – “темир дафтар” юритилиши йўлга қўйилди. Мирзиёев пандемия даврида халқ учун елиб югураётганини айтиб, икки йилда четдан рекорд даражада қарзлар олди. Аслини олганда қарздорликнинг кескин ўсиши карантин даврига эмас, Мирзиёевнинг иқтидорга келган 2016 йилга тўғри келади. Ажабланарли жойи шундаки, 2020 йилгача олинган қарзларни ҳам пандемия даврида сарфлангани иддао қилинмоқда. Ҳозирда Ўзбекистоннинг ташқи қарзи ҳақида Марказий Банк ва Молия вазирлиги фарқли маълумот бермоқда. Аниғи шуки, бу қарзларни фоизлари билан қўшиб, охирги центигача қайтариш халқ зиммасига юклатилган. Карантин даврида аҳоли ва иқтисодни қўллаб қувватлаш учун четдан олинган миллиардлаган долларлар (2020 йилнинг март ойидан бошлаб) сарфлангани айтилди. Бироқ реал ҳаётга қаралса, COVID-19 пандемияси Ўзбекистон аҳолиси учун жуда оғир кечди. Халқ орасида бор-будини, ҳатто уйини сотганлар бўлди. Кўп одамлар қарзга ботди. Айни пайтда эса, тезкор матбуот ва телевидение орқали президентнинг ногиронлар, ёлғиз оналар ва муҳтож оилаларга кўмак кўрсатаётгани ҳақида, яъни олинган катта маблағлар ўз ўрнига сарфланаётгани ҳақида хабарлар берилди ва ҳозир ҳам берилмоқда. Шу сабабдан шикоятларнинг аксарида “Президентимиз муҳтожларга кўмак ажратяпти, аммо бизнинг маҳалла ва туман ҳокимлиги ҳақдорларга етказиб бермаяпти”, “Президент ҳақиқий аҳволдан бехабар” деган мазмундаги фикрлар билдирилмоқда. Мирзиёевга аслида ўша нарса керак. Яъни халқда президент нималардир қиляпти, деган тасаввур уйғотилиши ва унга бўлган ишончнинг бардавом бўлиши. Бундай мунофиқона мақсадга эришиш учун ҳокимлардан виждонсизлик, субутсизлик ва доимо лоқайд ҳолда ишлаш талаб этилади. Зотан ботил тузумлар ёлғон ва хиёнат устига қурилган бўлиб, ҳокимларнинг Ҳаққа ва халққа эмас, президентга содиқ бўлиши асосий талаб ҳисобланади. Шу сабабдан Мирзиёев хориж инвесторларини жалб қилиш учун Ўзбекистондаги ютуқлар қаторида “ночор оилаларни” темир дафтардан мажбуран чиқарилганини уялмай кўрсатди. Чунки Ўзбекистон ҳукумати иқтисодга капитализм кўз ойнагидан қараб “инвестициясиз бирор мақсадга эришиб бўлмайди” деб ҳисоблайди. Шунга асосан табиий бойликларимизни ва стратегик соҳаларни капиталистлар ихтиёрига топширишни англатадиган инвестицияларга кенг йўл очиш билан давлат бюджетидаги дефицитни камайтиришни кўзлаяпти.
Президент халқнинг ночор аҳволидан бехабар деган гап ҳам воқега тўғри келмайди. Чунки Қозоғистондаги халқ норозиликлари бошланган пайтдаёқ, “Энг аввало, халқимиз”: Ўзбекистон четга газ сотишни тўхтатди номли хабарлар кенг тарқатилган эди. Шундан ҳам маълум бўладики, халққа табиий газ берилмаётганини, бундан халқ қаттиқ ғазабда эканлигини Мирзиёев яхши билади. Шунинг учун халқимиз бу амалдорларнинг халққа ҳеч қачон дўст бўлмаслигини, улар ўз тахти ва хориждаги ҳомийсигагина содиқ эканлигини, бироқ устимиздаги зулмларнинг манбаи амалдорлар эмас, балки мавжуд тузум эканлигини яхши билишлари керак. Халқимизда Ислом тафаккур манбаига айланмаса, унинг етакчилари ўзига Ислом ақидасидан келиб чиққан сиёсий йўлни йўл деб танламаса, ҳукумат уларни боши берк кўчага етаклайверади. Йилдан-йилга чуқурлашиб бораётган иқтисодий муаммолардан фақат Исломгина қутқара олади. Чунки Ислом тузуми ҳар бир кишини озиқ-овқат, кийим-кечак ва турар жой каби асосий эҳтиёжлар билан таъминлашни кафолатлаган. Бу вазифани давлат зиммасига юклаган. Шунингдек, инсонлар ўзларининг иккиламчи эҳтиёжларини қондиришлари учун ҳам шароитлар яратиб беради.
Исломдаги ечим мана шудир. Исломда муаммолар статистикани чиройли қилиб кўрсатиш билан муолажа қилинмайди, муаммо ҳам яширилмайди, биров муаммосини ҳал қилиб беришини сўраб ялиниб-ёлвориши ҳам кутиб ўтирилмайди. Балки муаммо чиққан жойда зудлик билан уни бартараф қилиш учун бор имкониятлар билан ҳаракат қилинади. Исломдаги бошқарув мана шундай бўлади.
Ҳизб ут-Таҳрирнинг Ўзбекистондаги матбуот бўлими аъзоси Абдураҳмон
08.04.2022й
