Вояга етиш, яъни никоҳ ёшини белгилаш тўғрими?
Вояга етиш, яъни никоҳ ёшини белгилаш тўғрими?
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Сурхондарё вилояти, Денов туманида 15 ёшли қизга уйланган йигит ва уларга никоҳ ўқиган шахсга жиноят иши очилгани ҳақидаги хабарни Ўзбекистондаги деярли барча ОАВлар тарқатди. Ушбу хабар энг кўп ўқилган, халқимиз диққат-эътиборини тортган хабарлардан бири бўлди.
Хабарда айтилишича, 2025 йил 8 июл куни Денов туманида яшовчи 67 ёшли аёл 15 яшар набирасини 28 ёшли йигитга унаштирув маросимини ташкил қилган. Қиз вояга етмаганлиги сабабли, никоҳ қонуний тартибда қайд этилмаган. 75 ёшли бир киши уларнинг шаръий никоҳини ўқиган. Ҳолат юзасидан никоҳ ўқиган шахсга нисбатан Жиноят Кодексининг никоҳ ёши тўғрисидаги қонунчиликни ёки никоҳ тузиш тартибини бузиш, куёвга эса 16 ёшга тўлмаган шахс билан жинсий алоқа қилишни назарда тутувчи моддалари билан жиноят иши қўзғатилган.
Мана шу биргина хабар ортида аслида жамиятимиздаги катта муаммолардан бири ва унга берилган ечим ҳамда унинг оқибатлари билан боғлиқ бўлган муҳим бир жараён ётибди. Муаммо шуки, ўғил-қизлар қачон ҳалол никоҳ асосида турмуш қуришга ҳақли бўлади? Бу муаммога ўзбек режими татбиқ қилаётган бугунги демократик қонунларга кўра, ўсмир 18 ёшга тўлгандан кейингина вояга етган ҳисобланади ва никоҳ битимини тузиш ҳуқуқига эга бўлади, дея ечим берилган. Вояга етиш ёки никоҳ ёшини белгилаш – Ғарбнинг динни ҳаётдан ажратиш ақидасидан келиб чиққан бўлиб, бунинг Исломга умуман алоқаси йўқ нарсадир. Унга кўра, шахс биологик жиҳатдан тайёр бўлган бўлса ҳам, қонуний ва ижтимоий мезонлар бўйича вояга етиш ёшига етиши керак. Физиология қонуний ёшни автоматик белгиламайди, қонун ва ижтимоий масъулият асосий мезон ҳисобланади. Ҳеч кимга сир эмаски, Ғарбда эркак ва аёл ўртасидаги жинсий муносабатлар никоҳ асосида бўлиши аҳамиятли эмас. Фақат қонуний турмуш қуришга улар қонунда белгиланган ёшга кирмагунларича рухсат берилмайди. Аммо қонуний қайд этилмаган ҳолда қандай хоҳласалар, шундай яшайверишлари мумкин. Бу уларнинг хоҳиши, деб қаралади ва қонун билан ҳимоя қилинади. Демак, ҳатто эркак билан эркак ёки аёл билан аёл жинсий муносабатга киришса ҳам, қонунда ҳеч қандай жиноят ҳисобланмайди. Бу демократиядаги шахс эркинлиги билан боғлиқ бўлиб, унга кўра шахс – модомики вояга етган экан – истаганича яшаши, ўз истакларини хоҳлагандек қондириши мумкин. Бироқ бундай бузуқ тушунча ва яроқсиз қонунлар жамиятни қандай аҳволга олиб келиб қўйиши муқаррар эканлигига Ғарбнинг бугунги тубан ҳаёти ёрқин мисолдир! Кўриб турганимиздек, уларнинг жамияти фаҳш ва бузуқликнинг авж олиши, ҳар хил касалликлар тарқалиши, абортнинг кенг ёйилиши, болаларнинг никоҳсиз туғилиши, насл-насабнинг тайини йўқлиги каби муаммоларга ботиб қолди. Ғарб жамияти ҳозирга келиб шу даражада маънавий-ахлоқий кризисга кириб қолдики, ундан чиқиш йўлини тополмай боши гаранг бўлиб қолган.
Хўш, ўзбек ҳукуматининг Ғарбдаги жамиятларнинг аянчли аҳволидан хабари йўқми?! Ёки инсон табиатига зид бўлган мутлақ эркинлик ғояси келтирган бало-мусибатларни англай олмаяптими?! Зотан, Ўзбекистон қонунчилиги ҳам Ғарбдан кўчириб олинган. Шунинг учун ҳам эркак ва аёл ҳалол никоҳ билан боғланган бўлса-да, уни жиноят қаторига қўшиб, 16 ёшга тўлмаган шахс билан жинсий алоқа қилишни назарда тутувчи моддалар билан жиноят иши қўзғатиляпти. Ҳатто никоҳ ўқиганлар ҳам жиноий жавобгарликка тортиляпти. Эътибор беринг, бу енгилроқ бўлган маъмурий жавобгарлик эмас, балки оғирроқ деб эътибор қилинадиган жиноятга тенглаштириляпти. Ваҳоланки, фоҳишалик қилганлар бугун жиноий жавобгарликка тортилмаяпти, енгилгина жазо билан қутулиб қоляпти. Демак, ўзбек режими наздида ҳалол никоҳ жамиятга фоҳишаликдан кўра кўпроқ зарар келтирар экан-да?! Шунинг учун ҳам қонун бўйича шаръий никоҳнинг ҳеч қандай қиймати йўқ. Қолаверса, шу йилнинг март ойида бўлиб ўтган сенатнинг ялпи мажлисида Ўзбекистонда эрта никоҳ ҳолатлари ошгани маълум қилиниб, худдики катта муаммо сифатида муҳокама қилинди. Аслида, зино, наркотик, турли жиноятлар, маст-аластлар уяси бўлган шайтоний тунги клублар ва ишратхоналарнинг тобора кўпайиб бораётгани сенатдагиларнинг эътиборидан четда қолиб, эрта турмушни ҳақиқий муаммо қилиб кўтаришлари жуда шармандали ҳолат. Худдики мусулмон халқимиз, айниқса, ёшларнинг бузилиши учун атайин шароит қилинаётгандек… Аҳвол мана шундай ачинарли: ҳақиқий муаммолар қолиб, Ғарбнинг яроқсиз капиталистик тузумини татбиқ қилиш натижасида сунъий ўйлаб топилган “муаммо”лар билан омма эътиборини чалғитиш мунтазам давом этяпти.
Аллоҳнинг неъмати бўлмиш Ислом низоми эса, бу муаммога инсон муаммоси, деган эътиборда қаради. Шунинг учун балоғатга етишни ёш билан эмас, балки биологик тайёрлик мезонига боғлади. Яъни балоғат ёши инсон танасида рўй берадиган жисмоний ва гормонал етилишлар билан белгиланади… Шунга кўра, Ислом балоғатга етган ёшларни вақти билан турмуш қуришга буюрди. Расулуллоҳ ﷺ шундай деганлар: “Ёшлар! Сизлардан ким уйланишга қодир бўлса, уйлансин. Чунки уйланиш кўзни (ҳаромдан) кўпроқ тўсади ва номусни асрайди”. (Бухорий ва Муслим ривояти). Шунингдек, аёл ва эркак фақат никоҳ билан бир-бирига ҳалол бўлишини белгилаб берди, никоҳсиз алоқани зино деган эътиборда қатъий ҳаром қилди. Бу билан жамиятни юқорида айтилган Ғарб жамиятлари ботиб қолган иллатлардан муҳофаза қилади, поклик, ҳалоллик ва ахлоқий юксакликни таъминлайди.
Мусулмон халқимиз Исломни таниганидан буён мана шу шаръий ҳукмларга қаттиқ риоя қилиб келмоқда. Шунинг учун халқимизда “эрта никоҳ” деган тушунча умуман мавжуд бўлмаган. Ва ҳамиша никоҳга тайёрлик балоғат ёши билан ўлчанган. Қизларнинг балоғатга етиши билан турмушга чиқишлари оддий ҳол бўлиб, ҳеч кимни ҳайратга солмаган. Шунингдек, аксар оилаларда 10-15 чоғли фарзандлар дунёга келган. Агар никоҳ маълум бир ёш билан белгиланиши қатъий бўлиб, ундан аввал турмуш қуриш аёллар саломатлигига зид бўлганда, серфарзандли оилалар қандай вужудга келар эди?! Қолаверса, Ислом нуқтаи назарига кўра, никоҳ ўқиган кишига ҳеч қачон жиноятчи сифатида қаралмайди. Аксинча, икки мусулмонни ҳалол никоҳ билан боғлашга ҳисса қўшиш мақтовга сазовор ишдир.
Аллоҳга ҳамдлар бўлсинки, ҳозир ҳам мусулмон халқимиз вақтида никоҳланиш, оила қуриш ва қатор-қатор фарзандлар кўришга катта эътибор билан қарайди.
Халқимизга айтамизки, шаръий ҳукмларга амал қилишда маҳкам бўлинг! Анави демократиянинг бузуқ тушунча ва қонунларига алданманг! Хусусан, мана бу сунъий муаммо қилиб кўтарилаётган “эрта никоҳ” деган нарса аслида шаръий ҳукмга асосланган “вақтида никоҳланиш” бўлиб, ҳеч қандай муаммо эмас.
Яна шуни айтамизки, жамиятда аёл ва эркак ўртасидаги жинсий муносабатларни тўғри тартибга солиш фақат Исломдагина мавжуддир. Исломий аҳкомларни эса Халифалик давлати татбиқ қилади. Халифалик никоҳни маълум бир ёшга чекламайди, балки ёшларга, улар балоғатга етишлари биланоқ, турмуш қуришларига шароит ва имкониятлар яратиб беради. Бунинг натижасида жамиятда поклик, ҳалоллик ва ахлоқий юксаклик таъминланади. Шундай экан, мусулмон халқимиз Исломнинг ҳокимият тепасига келишини қўллаб-қувватлашлари ва шунга бор куч-имкониятини сарфлашлари вожибдир!
Салоҳиддин
02.10.2025й
