بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ

Саволга жавоб

  Амалда уруш ҳолатидаги давлатлар билан бўладиган муносабат

Абу Муҳаммад Салимга

Савол: Ассаламу алайкум ва роҳматуллоҳи ва барокатуҳ Абу Муҳаммад Салим. Аллоҳ таолодан сизга сиҳат-саломатлик тилаб қоламан, Аллоҳ сизни қудратли ёрдам билан қўллашини сўрайман, Аллоҳдан сизнинг қўлларингиз ила барча яхшилик эшикларини очиб беришини сўраб қоламан. Шайхимиз ва ҳабибимиз, Ҳизб ут-Таҳрир амири Ато ибн Халил Абу Роштага бир савол билан мурожаат қиляпман, унда қуйидагиларни айтмоқчиман:

     Бир биродарим мендан босиб олинган Барқондаги контейнерлар ишлаб чиқарувчи заводда ишлаш ҳақида сўраб қолди. Заводнинг бир қисми яқинда “исроил” армияси учун маҳсулот ишлаб чиқарадиган корхонага айлантрилиб, ҳозирда  армияга тегишли генераторлар ва бошқа нарсаларни ташиш учун машиналар ишлаб чиқармоқда.

       Армия учун машиналар ишлаб чиқараётган бу қисмда ишлаш жоизми?

Аллоҳ сизни Ўз паноҳида сақласин, сизга ёрдам берсин, Ўз ҳифзу ҳимоясида асрасин, Аллоҳ сизни ғолиб қилсин, Аллоҳ қўлингизда нусрат ва ғолибликни жорий қилсин, Аллоҳ таолодан сизни ҳар қандай шарр ва ёмонликдан Ўз ҳифзу ҳимоясида асрашини сўраб қоламан.

Агар тезроқ жавоб бериш имкони бўлса, бу сиз томондан бир фазл бўларди.

Жавоб: Ва алайкум ассалом ва раҳматуллоҳи ва барокатуҳ

Мазкур завод ҳақида айтадиган бўлсак, бундай дейилибди: “Заводнинг бир қисми яқинда “исроил” армияси учун маҳсулот ишлаб чиқарадиган корхонага айлантрилиб, ҳозирда  армияга тегишли генераторлар ва бошқа нарсаларни ташиш учун машиналар ишлаб чиқармоқда”. У амалда уруш ҳолатидаги давлат – яҳудий вужудига қарашли заводдир. Жавоб қуйидаги икки ҳолат бўйича бўлади:

     Биринчиси, босқинчи қўли остидаги мусулмонларга нисбатан, иккинчиси, босқинчининг қўли остидан ташқаридаги мусулмонларга нисбатан.

Биринчисидагиларга Мадинада давлат қурилганидан кейин Маккада қолган мусулмонлар воқеси тўғри келади.. Шунинг учун, яҳуд босқинчилиги остидаги Фаластин аҳли учун олди-сотди… ва бошқа муомалаларни қилиш жоиз, фақат бундан душманнинг қувватланишига олиб борадиган ишда ишлаш мустасно. Масалан америка фуқаролигига эга мусулмонга оид ҳукм ҳам Маккада қолиб, ҳижрат қилмаган мусулмонлар кабидир. Шунинг учун уларнинг ўзлари яшаётган дорул ҳарб билан муомала-муносабатда бўлишлари жоиз. Фақат бундан кофирларни мусулмонларга қарши кучайтирадиган иш мустасно, бу таҳқиқул манот (ҳукм тушадиган воқени аниқлаб, тушуниб олиш) га қараб бўлади.

       Иккинчисидагиларга келсак, биз олдин шунга ўхшаш саволга бир неча жавоблар билан жавоб берганмиз, жумладан:

2009 йил 31 мартдаги саволга жавоб:

1. Амалда уруш ҳолатидаги давлатлар билан тўғридан-тўғри ишлаш жоиз эмас. Бундай давлатлар ширкатлари билан ишлаш ҳам жоиз эмас. Чунки амалда уруш ҳолатидагилар билан бўладиган алоқа-муносабат тинч ишлар алоқаси эмас, уруш алоқасидир.
2. Амалда уруш ҳолатидаги давлатлар билан муомалада бўладиган муассасалар билан бирга ишлашга келсак, бунда қаралади:

а- агар ана шу муассаса амалга ошираётган лойиҳа амалда уруш ҳолатидаги давлатлар фойдаси учун бўлса, бу муассаса билан биргаликда ана шу лойиҳа бўйича ишлаш жоиз эмас.

б- агар муассаса амалга ошираётган лойиҳа амалда уруш ҳолатидагиларнинг фойдаси учун эмас, балки мамлакат аҳли манфаати учун бўлса, масалан мактаб қуриш, йўл ётқизиш каби, бу ҳолатда гуноҳ амалда уруш ҳолатидагилар билан муомалада бўлаётган муассаса бўйнига тушади, лекин у билан биргаликда ана шу лойиҳа бўйича ишлаш – модомики лойиҳа уруш ҳолатидаги давлатлар манфаати учун бўлмаса – жоиздир”…

2011 йил 24 июлдаги саволга жавоб:

Мусулмонлар юртларини босиб олган (амалда уруш ҳолатидаги) давлатларнинг компания ва ташкилотлари билан тўғридан-тўғри контракт-шартномалар тузиш жоиз эмас, чунки у амалда уруш ҳолатидаги давлатлар билан бўлаётган муомаладир…. Аммо уруш ҳолатидаги давлатга тобе бўлмаган, лекин босқинчи, ишғолчи давлат билан алоқа-муносабати бор бўлган маҳаллий ҳукумат ёки маҳаллий ташкилот билан битим тузишга келсак, бунда қаралади:

1. Агар маҳаллий ташкилотнинг босқинчи давлат билан алоқаси ҳарбий лойиҳалар бўйича бўлса, жоиз эмас.
2. Агар маҳаллий ташкилотнинг босқинчи давлат билан алоқаси мамлакатга зарар келтирмайдиган тижорий лойиҳалар бўйича бўлса, жоиздир. Лекин у билан бирга ишламаслик – зарар етказиш деган шубҳа борлиги сабабли – авлороқдир.
3. Агар ишчи маҳаллий давлат билан бирга ишлайдиган хизматчи ходим бўлсаю, лекин қиладиган иши битимини бевосита босқинчи давлат билан тузган бўлса, жоиз бўлмайди.
4. Агар ишчи маҳаллий давлат билан бирга ишлайдиган ходим бўлса ва иши битимини шу давлатнинг ўзи билан тузган бўлса, – агар иши ҳаққини маҳаллий давлатдан оладиган бўлса, ҳатто маҳаллий давлат босқинчи давлатдан молиявий ёрдам олса ҳам – жоиз бўлади.
5. Агар ишчи маҳаллий давлат билан ишлайдиган ходим бўлса ва иши битимини маҳаллий давлат билан тузган бўлса, лекин иши ҳақини бевосита босқинчи давлатдан оладиган бўлса, жоиз бўлмайди.

Бунинг далилларига келсак, улар амалда уруш ҳолатидаги давлатлар билан бўладиган алоқа ҳақидаги аҳкомлардир.

Мана шу кифоя қилса керак, деб умид қиламан. Валлоҳу Аълам ва Аҳкам.

Биродарингиз Ато ибн Халил Абу Рошта                12 муҳаррам 1447ҳ

                                                                                           7 июл 2025м

+3

0

Related posts:

Аёл кишининг аёл кишига авратини миқдори? Аёлнинг шаръий либосига оид саволга жавоб  Байъатнинг муайян вақтга чекланиши жоизми? Насроний ва кофирларни байрамлари билан табриклаш тўғрисидаги саволга жавоб